Tijdens de zomermaanden worden in Nederland heel wat jonge vleermuizen geboren. Vleermuizen doen dit in de regel in kraamgroepen. Soms raakt een jong de weg kwijt en komt dan bijvoorbeeld in huis terecht. Maar wat kun je doen om zo’n jong weer terug te brengen bij de moeder? Lees het verhaal van Wiegert Steen
"Afgelopen week vonden mijn ouders een ieniemienie vleermuisje op de grond. In eerste instantie leek het diertje dood, omdat het niet bewoog. Door de grote oren was meteen duidelijk dat het ging om een jong van een grootoorvleermuis (Plecotus auritus). Het diertje had nog geen vacht. Voorzichtig heeft mijn moeder het diertje met een handschoen opgepakt en in een bakje gezet. Uiteindelijk bleek er toch nog flink wat leven in te zitten. Het beestje begon te piepen en te bewegen. Maar nu? Hoe krijgen we het arme vleermuisje weer terug bij zijn moeder? Op advies van een lokale vleermuisdeskundige hebben we geprobeerd om het diertje in de avondschemer weer uit te zetten en begon een spannend avontuur voor zowel het jonge vleermuisje als ons!"
Het jong van de gewone grootoorvleermuis klemt zich vast aan de handschoen (foto: Wiegert Steen).
"Voor zover ik weet zitten er al minstens 7 jaar meerdere gewone grootoorvleermuizen op het terrein van mijn ouders in Rumpt. Op het 1,5 hectare grote terrein staat een grote, oude koeienschuur en een relatief nieuwe kapschuur. In 2010 zag ik voor het eerst een vleermuis zitten in de kapschuur en kon ik er een foto van maken. Op de foto stond een niet te missen grootoorvleermuis. Zoals zijn naam zelf al zegt, herken je de gewone grootoorvleermuis aan zijn zeer grote oren. Die zijn bijna even groot als het lichaam van de vleermuis. Dit verklaarde ook de vele mottenvleugeltjes die we in beide schuren vonden. De grootoorvleermuis eet kleine insecten in de vlucht, maar grotere prooidieren zoals huismoeders (Noctua pronuba), een nachtvlinder, eet hij op vaste eethangplaatsen. Hij eet dan alleen het lichaampje op en laat de mottenvleugeltjes op de grond vallen."
Mottenvleugeltjes die de grootoorvleermuis op de grond heeft laten vallen met opvallend veel vleugels van huismoeders (Noctua pronuba) (foto: Wiegert Steen).
"Toen het donker genoeg was, hebben we geprobeerd om het jong op de muur te zetten in de schuur. Exact op de plek waar we het diertje hadden gevonden. Dit bleek lastiger dan gedacht. Hij wilde de handschoen niet loslaten. Na wat gepriegel besloten we om de handschoen met duct tape aan de muur te plakken. Op deze manier hing het jong aan de handschoen op ongeveer 2 meter hoogte. Het duurde daarna niet lang voordat de eerste grootoorvleermuis zich in de schuur liet zien. Na een half uurtje vlogen er minimaal drie grootoorvleermuizen in de schuur. In eerste instantie leken ze weinig aandacht te schenken aan het jong, maar uiteindelijk begon het jong te roepen en werd het jong door de moeder, zou je verwachten, opgehaald."
De eerste foto in 2010 van een gewone grootoorvleermuis in de kapschuur (foto: Wiegert Steen).
We hadden eigenlijk weinig hoop dat het zou lukken, maar de methode blijkt dus wel te werken! Een jonge vleermuis heeft de beste overlevingskans wanneer het grootgebracht wordt door zijn eigen ouder en daarom moet u eigenlijk altijd het volgende doen als u een jonge vleermuis vindt:
- Weet u waar de kolonie zich bevindt? Hang hem dan in de avondschemering (voordat de kolonie uitvliegt) aan de buitenmuur in de buurt van de vliegopening;
- Weet u niet waar de kolonie zich bevindt? Plaats hem dan in de avondschemering (voordat de kolonie uitvliegt) op een zichtbare open plek (bijvoorbeeld een boomstronk). Als de moeder hem hoort tijdens het uitvliegen, zal ze hem komen halen;
- Herenigen met ouders niet gelukt? Neem dan contact op met een deskundige of een opvangcentrum via Vleermuis.net;
- Pak nooit een vleermuis met blote handen op, ze bijten uit zelfverdediging! Draag uit voorzorg handschoenen of gebruik een doekje om de vleermuis voorzichtig mee op te pakken.
Tekst: Wiegert Steen.